ถ้าคุณเจอคนขี้โกง คุณจะทำอย่างไรหากเขามาขอเงินคุณหรือคิดจะหาประโยชน์จากคุณอยู่เสมอ
เป็นธรรมดาที่คุณจะตอบปฏิเสธหรือบ่ายเบี่ยง เรื่องอะไรจะยอมให้เขาโกงคุณ เอาเงินไปช่วยเหลือคนที่เดือดร้อนยังจะดีเสียกว่า
แต่ “พรชัย”คิดอีกแบบหนึ่ง
วันหนึ่งเพื่อนมาขอสินค้าราคาร่วมหมื่นจากร้านของเขาไปขาย พร้อมกับยืนยันว่าพรุ่งนี้จะเอาเงินมาจ่าย เขารู้ดีว่าเพื่อนคนนี้นิสัยไม่ซื่อ แต่ก็ยอมให้สินค้าแก่เขาไป แล้วเขาก็หายตัวไปอย่างที่คาดไว้
หนึ่งเดือนต่อมา พรชัยพบเพื่อนคนนี้โดยบังเอิญ เขาตกใจมาก ขอโทษที่ผิดนัด พร้อมกับแก้ตัวว่า เขากำลังมีปัญหาการเงินเนื่องจากบิดาป่วยหนัก แทนที่พรชัยจะคาดคั้นกลับตอบว่า “ไม่เป็นไรหรอก เราเข้าใจคุณดี ถ้าคุณมีคุณก็คงเอามาจ่ายคืนเราแล้วหละ คนอย่างคุณเป็นคนมีศักดิ์ศรี เงินแค่นี้ไม่โกงเราหรอก” แล้วพรชัยก็ถามถึงอาการของบิดาของเขา จากนั้นก็ควักเงินพันบาทยัดใส่มือ พร้อมกับบอกว่าฝากให้ช่วยซื้อผลไม้และสิ่งจำเป็นให้แก่บิดาของเขาด้วย
คืนนั้นเขามาหาพรชัย ไม่ได้มาเพื่อคืนเงิน แต่มาขอเบิกสินค้าจากร้านของเขาอีก พร้อมกับยืนยันมั่นเหมาะว่าจะเอาเงินมาส่งในวันรุ่งขึ้น แต่ก็ไม่ได้มาตามนัดเช่นเคย เขาดูเหมือนจะได้ใจเพราะหลังจากนั้นก็ยังทำเช่นนี้อีกสามครั้ง แต่พรชัยก็ให้ของแก่เขาไปทุกครั้ง โดยไม่เคยบ่นหรือด่าเขา แถมยังฝากเงินไปให้บิดาเขาอีก
ครั้งสุดท้ายที่มาเบิกของ เขาถึงกับอึ้ง มองหน้าพรชัยด้วยความซาบซึ้งใจ แล้วบอกพรชัยว่า “คุณคือเพื่อนที่ดีที่สุดในชีวิตของผม” แล้วเขาก็จากไป หลังจากนั้นไม่นานเขาก็พากเพียรหาเงินมาจ่ายพรชัยจนครบ ใช่แต่เท่านั้นยังหาลูกค้ามาให้เขาอีกมากมาย กลายเป็นว่าเขาได้ผลตอบแทนกลับคืนมามากกว่าที่เสียไป พรชัยเล่าว่านับแต่นั้นเขาไม่เคยถูกเพื่อนคนนี้คดโกงอีกเลย
คนที่มีนิสัยคดโกงย่อมรู้สึกกระหยิ่มใจหากสามารถหลอกคนได้สำเร็จ เขาอาจไม่รู้สึกผิดเพราะคิดว่านี้เป็นเรื่องการชิงไหวชิงพริบ แต่ความรู้สึกของเขาจะเปลี่ยนไปเมื่อเจอคนที่มีน้ำใจกับเขา ไว้เนื้อเชื่อใจเขา สิ่งที่พรชัยทำกับเพื่อนผู้คดโกง ดูเหมือนจะทำให้ฝ่ายหลังได้ใจ แต่ในที่สุดพรชัยต่างหากที่เป็นฝ่าย “ได้ใจ”ของเพื่อน
หลังจากที่หลอกลวงมาได้หลายครั้ง ในที่สุดเขาก็แพ้ความดีของพรชัย แต่ถ้ามองให้ลึกลงไป ชัยชนะได้เกิดขึ้นแล้วในจิตใจของเขา เขาเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมได้ก็เพราะความดีในใจเขาสามารถเอาชนะความชั่วร้ายภาย ในได้ คนทุกคนย่อมมีความดีอยู่ในจิตใจ แต่สาเหตุที่บางคนทำความชั่ว ก็เพราะความดีนั้นไม่มีพลังเพียงพอ ความชั่วร้ายซึ่งมีพลังเหนือกว่า จึงสามารถบงการให้เขาทำสิ่งที่ไม่ถูกต้อง แต่เมื่อใดก็ตามที่ความดีในใจนั้นมีพลังก็สามารถกำราบความชั่วร้าย ส่งผลให้เขาเปลี่ยนมาทำความดีได้
จะว่าไปสิ่งที่พรชัยทำก็คือการปลุกกระตุ้นความดีในใจเพื่อนให้กลับมามี พลัง จนสามารถมีชัยเหนือความเห็นแก่ตัวในใจเขาได้ แต่แทนที่จะเป็นการกระตุ้นด้วยคำพูด พรชัยกระตุ้นด้วยการทำความดีมีน้ำใจกับเขาอย่างไม่ย่อท้อ
จะทำอย่างพรชัยได้ต้องมีศรัทธาในความดี ทั้งความดีที่ทำต่อผู้อื่นอย่างบริสุทธิ์ใจ และความดีที่มีอยู่ในใจของผู้นั้น ขณะเดียวกันก็ต้อง “ใจถึง”ด้วย คือไม่เสียดายเงินที่สูญเสียไป พูดอีกอย่างคือกล้าที่จะเป็นฝ่ายเสียเปรียบ
มิใช่แต่คนคดโกงเท่านั้น แม้แต่คนที่มุ่งร้าย ก็ยังอ่อนไหวต่อความดีที่ได้รับจากอีกฝ่าย
ไม่กี่วันหลังจากเกิดเหตุการณ์นองเลือด ๑๙ พฤษภา คนเสื้อแดงกลุ่มหนึ่งได้ตอบโต้ด้วยการพยายามเข้าไปบุกเผาชุมชนแห่งหนึ่งใน จังหวัดยโสธรซึ่งมีความใกล้ชิดกับสันติอโศก ด้วยความเข้าใจว่าเป็นพวกเสื้อเหลือง
ชาวบ้านในชุมชนนั้นแทนที่จะแจ้งตำรวจหรือระดมคนมาตรึงต้านผู้บุกรุก กลับเข้าไปพูดคุยด้วย แล้วสอบถามว่า “นี่มากันเยอะแยะ กินอะไรมาหรือยัง คงจะเหนื่อย รอสักครู่นะ จะทำก๋วยเตี๋ยวเลี้ยง” จากนั้นก็ทำก๋วยเตี๋ยวเลี้ยงเป็นการใหญ่
กลุ่มคนเสื้อแดงนึกไม่ถึงว่าจะเจอการต้อนรับแบบนี้ จึงชะงัก แทนที่จะบุกเผาก็รอกินก๋วยเตี๋ยวแทน เมื่อกินเสร็จ ก็แยกย้ายกลับไป ชุมชนแห่งนั้นจึงรอดพ้นจากการถูกเผาทำลาย
เวลาคิดจะเอาชนะผู้อื่น ผู้คนส่วนใหญ่มักนึกถึงการใช้กำลังที่เหนือกว่า ดีกว่านั้นก็คือเอาชนะด้วยเหตุผล แต่ไม่มีชัยชนะใดที่
ยั่งยืนและประเสริฐกว่าการชนะใจด้วยความดี
นิตยสาร IMAGE กันยายน ๒๕๕๓
ชนะใจด้วยความดี
ภาวัน